Sütçüler’de Yörük Boyları

Orta Asya’da kurulmuş olan Büyük Hun İmparatorluğu’ndan beri, Oğuz adı kullanılmıştır. Ok-uz (ok lar) anlamındaki bu söz sonradan Oğuz biçimine dönüşmüştür. Önce Boz-Oklar ve Üç-Oklar diye ikiye ayrılır. .
Üç-Oklar kendi içinde; Kayı, Bayat; Alkaevli, Karaevli, Yazır, Döğer, Dodurga, Yapı, Avşar, Kızık, Beğdili, Karkın.
Boz-Oklar ise; Bayındır, Peçenek, Çavundur (Çavuldur), Çepni, Salur, Eymür, Alayuntlu, Üreğir (Yüreğir), İğdir, Büğdüz, Yıva ve Kınık olarak ayrılırlar.
Kayı : Bunlardan Kayı boyu, Osmanlı Devletini kurmuştur.
Bayat : Dedekorkut’u ve bir çok bilgili insanı yetiştirmiştir.
Karaevli : Boyu konusunda elimizde doyurucu bilgi yoktur. Ancak Honamlılar arasında, bu adı taşıyan yörükleri bilen kişiler vardır.
Yazır : Bu adı taşıyan Isparta-Burdur-Antalya yöresinde yerlerin varlığını biliriz.
Döğer: Oğuzlara İslamiyet’ten önce önemli hizmetler vermiş bir boy.
Dodurga ise Türkiye’nin çok yerinde yurt tutmuş hatta bir ilçeye adını vermiş bir boydur.
Yaparlı’ya : Çarıklı da denir.
Afşar (Avşar): Bu gün Türkiye içinde bu adı taşıyan bir çok yer olduğu gibi Afşar Yörükleri olarak da yaşayanlar hala vardır. Afşarlar Osmanlı Devletine atlı birlikleri ile çok çok önemli katkılarda bulunmuşlardır. Ünlü ozan Dadaloğlu’nun bu boydan olması gerekir.
“Kalktı göç eyledi Afşar elleri”,
“Ferman padişahınsa dağlar bizimdir.” Şiirini bilmeyen yoktur.
Beğdili: Bu boy da Osmanlı Devleti’ne çok hizmetler vermiştir. Büyük ozanların bazıları bu boydan türemiş, yetişmiştir. Karacaoğlan Varsak Yörüklerinden çıkmış bir ozan. Varsak Yörükleri de bu boydandır. Bu gün Isparta-Sütçüler İlçesine bağlı bu adı taşıyan bir köy vardır.
Karkın: Tarih bu boyun, ilk gelişleri zamanında Isparta yöresinde çok oturduklarını yazıyor.
Peçenek: Biçene adıyla da bilinir. Hazar Denizinin kuzeyinden Avrupa içlerine kadar giren boylardan. Yine Selçuklu sultanı Alpaslan ile Bizans komutanı Romen Diyojen’in savaşında önce Bizans ordusundayken savaş sırasında Selçuklu tarafına geçerek savaşın sonucunu belirlemede etkin olmuş bir boy.
Çavundur (Çavuldur): Türkiye’de bu adı taşıyan çok yer adı vardır. Bunlardan birisi, Honamlı Yörüklerinin yaşadığı Gedikli Köyü’ne yakın bir köydür. Çavundur.
Çepni: Bu yörük, bu gün fazla bilinmese de geçmişte önemi büyük bir boydur. Türkler İslamiyet’i kabul edince, aydın kesim her nedense Arapça’ya hayranlık duymuş ve kendi dilini bir bakıma göz ardı etmiştir. Hacı Bektaşi Veli, bilindiği üzere savunduğu tezi içinde Türkçe’nin yerini geniş tutmuş bir önemli kişi. İşte bu boy içinde Hacı Bektaşi Veli’nin müritleri olmuş çok sayıda insan vardır.
Salur: Yine Salur da önemli devlet adamları yetiştirmiş bir boy. Tarih kaynakları Salur adının Isparta yöresini yakından ilgilendirdiğini yazar. Nitekim Şarkikaraağaç’a bağlı ve Honamlı Yörüklerinin yolu üzerinde Salur adında bir köy vardır.
Eymür: Eymir olarak da bilinir. Aydın yöresinde İmir olarak tanınır.
Alayuntlu: Turgutlu tarafında yaşamaktadır.
Yüreğir: Üreğir olarak da söylenir. Adana taraflarında iyi bilinir. Honamlı Yörükleri bu ada yakın olanları tanırlar.
İğdir: Tarihi kayıtlar, Eğirdir İlçesi içinde ve dağlarında İğdir Yörüklerinin yaşadığını yazar.
Büğdüz: Dedekorkuttaki ‘bıyığı kanlı’ Emen Bey’in bu boydan olduğunu yazar tarih. Bu boy Anadolu’nun ele geçirilmesinde önemli yararlılıklar göstermiştir.
Yıva: Bu gün adı sanı bilinmese de hem Selçuklulara ve hem de Osmanlı’ya çok yarar vermiştir.
Kınık: Oğuz Boyunu toplayan, Anadolu’yu Türklerin ülkesi yapan Honamlı Yörükleri’nin kurduğu Gedikli Köyünün mahallesi olan Mada (Kumluca) adasında Rum Komutanı Comnenus Johannes ile savaşıp adayı ele geçiren, yine yakın köydeki Tol’u yapıp yazlık olarak oturan Alanya’ya Kale yapıp kışlayan, Anadolu’yu günümüze kadar gelen eserlerle donatıp bayındır duruma getiren ticaret kafalı boy. Selçuklu Devletinin kurucusu Kınık Yörükleri.

error: Content is protected !!